"OTWARCIE MIESZKANIA"

W działaniach straży pożarnej mamy do czynienia z dysponowaniem do zdarzeń typu "otwarcie mieszkania" lub "do dyspozycji Policji/ZRM". Warto przybliżyć ten temat w celu odpowiedniego przygotowania się, zminimalizowania czasu działań oraz strat materialnych w obiekcie. Między innymi najprostszy sposób dostania się do zamkniętego lokalu, zapewnienie sobie i poszkodowanym bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia - te i inne istotne kwestie, które powinny skupić uwagę strażaków w tym przede wszystkim kierujących działaniami ratowniczymi KDR.

Akcję standardowo rozpoczynamy od rozpoznania czyli zebrania jak największej ilości informacji kluczowych dla dalszego rozwoju sytuacji i podjęcia istotnych decyzji. Ważne jest, aby siły i środki, którymi dysponujemy wykorzystywane były optymalnie, a w przypadku ich braku jak najszybciej zadysponować dodatkowe. Wyróżniamy przede wszystkim rozpoznanie wstępne (KDR) oraz właściwe (KDR lub wyznaczony do tego strażak). Błędne jest przyjęcie, że czynności rozpoznawcze (tak w fazie wstępnej jak i właściwej) kończą się na początku podjętych działań, obserwacja - a tym samym ciągle rozpoznawanie - musi zachodzić przez cały czas, prowadzone przez działających na miejscu strażaków, których obowiązkiem jest również reagowanie na każdą zmianę sytuacji oraz bieżące informowanie o tym swojego dowódcy,

Na co zwrócić uwagę?

Rozpoznaniem wstępnym mogą być informacje uzyskane podczas dojazdu, z SKKP/SKKM, min.: czy jest to próba samobójcza, czy to starsza osoba która nie reaguje na dzwonek, osoba niepełnosprawna, czy rodzaj zdarzenia, który spowodował sytuację wezwania np. podejrzenie zatrucia tlenkiem węgla. Te informacje mogą mieć wpływ chociażby na wybór sprzętu, czy też stopnia właściwego zabezpieczenia ratowników. Na tym etapie istotne będzie również wezwanie pozostałych służb, takich jak policja czy zespół ratownictwa medycznego.

Typ i rozmiar obiektu: (kamienica, blok, dom jednorodzinny, inny obiekt) umiejscowienie pomieszczeń - blok/kamienica/budynek wielorodzinny: na którym piętrze znajduje się mieszkanie/pomieszczenie.

Sposoby dostania się do obiektu (główne wejście, wejścia dodatkowe przez piwnicę, taras, balkon, okno) które wejście jest najprostsze najszybsze i generujące najmniejsze szkody (czy drzwi lub okna są otwarte/uchylone, jeśli jest możliwość spójrzmy przez okno).

Działania wiążą się z wysokością? Zorientujmy się czy istnieje możliwość rozstawienia i wykorzystania drabiny mechanicznej lub podnośnika ( warunki wjazdu na posesję, szerokość, stabilność powierzchni).

Czy na miejscu jest ktoś z rodziny/sąsiadów? może dysponują kluczami do mieszkania? Porozmawiajmy z sąsiadami, gdyż często zdarza się, że sprawując opiekę nad starszymi, samotnymi osobami posiadają klucze do ich mieszkań, mają nr telefonu do rodziny.

Czy jest kontakt z osobą poszkodowaną? naciśnij klamkę, bo może okazać się, że drzwi nie zostały zakluczone. rozpocznijmy od zwyczajnego zapukania do drzwi/skorzystania z dzwonka, Nawiązując kontakt należy się przedstawić "Tu straż pożarna”. Zdarza się, że po takiej informacji nastąpi reakcja i otwarcie drzwi przez osobę znajdującą się środku. Nawołujmy wyraźnie, jeśli znamy imię wykorzystajmy je. Zdarzyć się może, że człowiek, który miał przebywać i wymagać pomocy po prostu wyszedł z domu, zostawiając włączone światła, telefon… jednak jeśli nie odpowiada, nie oznacza to, że tej osoby nie ma,. Jeśli z informacji sąsiadów i rodziny wynika, że jest to nietypowa sytuacja, zakładajmy obecność (nieprzytomny, zamroczony, itp.), Jeżeli próba nawiązania kontaktu okazała się nieskuteczna a fakt braku kontaktu od kilku dni, został zgłoszony przez rodzinę lub sąsiadów, to musimy otrzymać zgodę od Policji na wejście do lokalu mieszkalnego. Jeżeli takiej zgody nie otrzymamy od Policji, przerywamy dalsze działania.

Wymienione elementy są jednymi z kluczowych, a także dzięki którym będzie możliwe podjęcie decyzji o sprzęcie niezbędnym do wykonania dostępu, jakie służby są na miejscu i czy potrzebujemy dodatkowych SiS. Posiadanie odpowiedniego wyposażenia pozwoli zminimalizować straty czasowe, uniknąć wykonywania czynności powodujących nadmierny wysiłek fizyczny (np. dźwiganie ciężkich przedmiotów, dodatkowo już i tak przy przy obciążeniu ze strony odzieży ochronnej (20-30 kg), który powodować może szybsze wyczerpanie, urazy z przeciążenia, choroby układu mięśniowo-szkieletowego.

Co warto uwzględnić w wyposażeniu ratowników?

W obecnej sytuacji epidemiologicznej, konieczne jest uwzględnienie w naszych działaniach obowiązujących procedur zabezpieczenia ratowników przy zagrożeniu koronawirusem SARS-CoV-2!

Sprzęt warto podzielić na ten, który użyjemy przy rozpoznaniu: mierniki wielogazowe, kamery, sprzęt łączności np. radiostację (min, jedną na rotę), aparaty ochrony dróg oddechowych (ewentualnie maski filtracyjne lub z filtropochłaniaczami), dodatkowy sprzęt ochrony dróg oddechowych dla poszkodowanego (z maską), liny poszukiwawcze, jedna lub więcej linek do samoasekuracji ,

oraz na sprzęt przeznaczony do wykonania dostępu: podstawowy sprzęt burzący, jak topór ciężki, Halligan i młot, , mechaniczny typu wyważarki piły itp., elektronarzędzia, narzędzia ślusarskie. Itp.

Należy uwzględnić konieczność podjęcia działań medycznych z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy KPP: przygotować torbę PSP R1 wraz z noszami typu deska (działania z uwzględnieniem procedur postępowania – zabezpieczenie i działania medyczne) przy zagrożeniu koronawirusem SARS-CoV-2!). Jeśli nie zostało to wcześniej zrobione, natychmiast wzywamy ZRM.

Jeśli jest możliwość zaopatrzmy się w dodatkowy sprzęt oświetleniowy (silne latarki - warto by posiadały atesty do działań w strefie zagrożonej wybuchem Ex), kliny czy blokady do drzwi, lusterko rewizyjne z teleskopową rączką i (najlepiej) z podświetleniem przy lusterku.

Zadbajmy również o umożliwianie ewakuacji przez zamknięte drzwi i okna, w tym celu przygotowując wcześniej odpowiedni sprzęt np. drabiny nasadkowe czy sprzęt do przecinania stalowych krat, itp czy dysponując również dodatkowe siły i środki (samochód z drabiną mechaniczną). Stopień i zakres przygotowania rot będzie zawsze silnie uzależniony od charakteru i skali prowadzonych działań.

Zagrożenia.

Miejsce akcji, w którym przyjdzie działać strażakowi charakteryzuje występowanie wielu czynników niebezpiecznych, wśród których wyróżnimy przede wszystkim:

• narażenie się na kontakt z nosicielem koronawirusa SARS-CoV-2,

• agresywne osoby,

• zwierzęta (szczególnie psy),

• tlenek węgla ( tu tez rozpoznanie obejmuje sposób ogrzewania obiektu i wody użytkowej, pracujące urządzenia spalinowe w obiekcie),

• ulatniające się z uszkodzonej instalacji gazowej gazy,

• niebezpieczne przedmioty i substancje nagromadzone wewnątrz,

• prąd elektryczny,

• praca z narzędziami elektrycznymi i pneumatycznymi,

• praca na wysokości

• śliska i nierówna nawierzchnia, drabiny, schody, dachy, zapadające się stropy,

• czynniki biologiczne powodujące choroby zakaźne, których źródłem mogą być ratowane osoby lub zwierzęta.

Wybrane zagrożenia.

Obecność tlenku węgla w lokalu mieszkalnym prócz częstej przyczyny różnego rodzaju awarii instalacji, może być również spowodowana podjęciem próby samobójczą. Tego typu przypadki odnotowywane były przez straż pożarną w Niemczech. Osoby próbujące popełnić targnąć się na własne życie, rozpalały wewnątrz mieszkań grille węglowe. Obecność tego gazu generuje dodatkowe zagrożenie wybuchem. Dlatego tak ważne jest posiadanie w rozpoznaniu wymienionego wcześniej sprzętu pomiarowego (np. osobisty czujnik tlenku węgla, miernik wielogazowy). Innym ww. zagrożeniem są czynniki biologiczne, wywołane przez zwłoki (ludzkie i/lub zwierzęce) które mogą znajdować się w lokalu mieszkalnym, a także choroby zakaźne, które dolegają ratowanej przez nas osobie. Niezbędne jest podjęcie działań przy osobie poszkodowanej w jednorazowych rękawiczkach medycznych oraz maseczkach filtracyjnych FFP3 lub FFP2 (rozważyć również zastosowanie aparatów ochrony dróg oddechowych)wraz z okularami ochronnymi oraz kombinezonów chroniących przed zagrożeniami biologicznymi np. kombinezony TYVEK lub TYCHEM.

Również zwłoki stanowią niebezpieczeństwo. Proces gnilny czyli rozkład zwłok związany jest zawsze z wydzielaniem się bakterii i związków chemicznych. Największym zagrożeniem są wydobywające się m.in. poprzez naturalne otwory ciała (nos, usta, odbyt) płyny ustrojowe i gazy, zawierające silnie toksyczne substancje, szczególnie tzw. „trupi jad”, czyli ptomainy, charakteryzujące się silnym nieprzyjemnym zapachem oraz toksycznością, mogące doprowadzić do licznych powikłań zdrowotnych, jak chociażby zatrucia układów: pokarmowego, oddechowego, krwionośnego. Trupi jad staje się najbardziej toksyczny i niebezpieczny po ok. 10 godzinach od momentu zgonu. W procesie gnilnym uwalniane są także inne związki chemiczne, m.in. metan, siarkowodór, amoniak.

W przypadku każdego zdarzenia typu „otwarcia mieszkania”, wymagane jest przybycia na miejsce akcji, patrolu Policji, który w miarę możliwości oraz jeżeli nie istnieje widoczne zagrożenie życia i/lub zdrowia powinien jako pierwszy wejść do mieszkania. Wejście bez pozwolenia Policji jest oczywiste, jeśli po przybyciu na miejsce zdarzenia występuje bezpośrednie zagrożenia życia bądź zdrowia, np. osoba woła pomocy lub zobaczyliśmy przez okna, że leży na ziemi. Również gdy z informacji wiemy, że w środku znajdują się niebezpieczne osoby (poszukiwane listami gończymi, grożące bronią itp.) nasze działania powinny być bardzo ograniczone, a w bezpośredniej strefie zagrożenia pracować powinni jedynie policjanci. Każde działanie na miejscu zdarzenia, w którym wykonaliśmy jakiekolwiek czynności związane z z wejściem do lokalu mieszkalnego bez Policji, (wejście inwazyjne), musimy zakończyć za pomocą pisemnego przekazania miejsca objętego działaniem ratowniczym, osobie z rodziny lub Policji.